TẢO MỘ - NÉT ĐẸP VĂN HÓA CỦA NGƯỜI VIỆT TRONG TẾT THANH MINH

Với đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, từ xa xưa Tết Thanh minh đã trở thành lễ hội quan trọng, thiêng liêng, đi sâu vào tiềm thức của người dân Việt Nam.

Tết thanh minh gắn liền với tục tảo mộ - phong tục làm cỏ các phần mộ, sửa sang, thắp hương, đặt hoa quả thành kính tưởng nhớ tổ tiên, ông bà. Đây là những hoạt động không thể thiếu trong ngày lễ thiêng liêng này.

TẾT THANH MINH LÀ GÌ?
Tết thanh minh hay còn có tên gọi khác là Tiết thanh minh, là tiết thứ 5 trong 24 tiết khí hằng năm. “Thanh” là khí trong, còn “minh” là sáng sủa - thanh minh nghĩa là trời mát mẻ, quang đãng. Tết thanh minh ở Việt Nam là khoảng thời gian thực hiện nghi lễ tảo mộ để sửa sang lại mộ phần của tổ tiên, ông bà được khang trang và sạch sẽ hơn.



Tết thanh minh mang đậm nét đẹp văn hóa của người Việt Nam

Thanh minh cũng chính là dịp để con cháu hướng về tổ tiên, cội nguồn, dù đi muôn phương vẫn không quên hướng về quê cha đất tổ. Ai đi đâu, ở đâu đến ngày mùng 3/3 âm lịch cũng cố gắng về với gia đình, trước là để cùng nhau tảo mộ tổ tiên, ông bà, sau là quân quần bên mâm cơm sum họp gia đình.
Năm 2022 TThanh minh là tiết thứ 5 trong 24 tiết khí hằng nămết Thanh Minh rơi vào thứ Ba ngày mùng 5/4/2022 (5/3 âm lịch).


Thanh minh là tiết thứ 5 trong 24 tiết khí hằng năm

TẢO MỘ TẾT THANH MINH
Tảo mộ là thời điểm các thành viên trong gia đình dọn sạch cỏ dại, đắp đất lên mộ, phát quang cho ngôi mộ sạch sẽ, đầy đặn. Đặc biệt, kiểm tra xem nơi phần mộ có bị tổ mối, rắn hay các loại động vật nhỏ đục khoét hay không. Việc này có ảnh hưởng rất lớn đến linh hồn người đã khuất và nó khá hung hiểm đối với phong thủy âm trạch. Do đó, nếu có cần phải được xử lý ngay. Những phần mộ được dọn dẹp sạch đẹp, vun đắp thêm đất mới, đó là những tâm đức của người đang sống đối với người đã khuất.

Gia đình cúng thanh minh tại Công Viên Vĩnh Hằng Long Thành
Trong dịp Tết Thanh Minh, Công Viên Vĩnh Hằng Long Thành trở nên đông đúc, tấp nập hơn hẳn. Các cụ già sẽ lo khấn vái tổ tiên nơi phần mộ, trẻ em cũng được đưa đến lễ tảo mộ, trước là để biết đến những ngôi mộ của gia tiên, sau là để biết kính trọng tổ tiên qua tục viếng mộ, nêu cao truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”. Đồng thời, dạy con cháu biết trân trọng, yêu thương, hiếu thảo với ông bà, cha mẹ khi còn sống chứ không phải chờ đến khi họ mất mới tỏ lòng thành kính của mình.

THANH MINH ĐI TẢO MỘ CẦN NHỮNG GÌ?
Bên cạnh tục tảo mộ thì lễ cúng hay mâm cúng cũng là một phần quan trọng trong dịp Tết thanh minh. Việc sắm lễ tảo mộ thanh minh được chuẩn bị từ sớm để sẵn sàng cho các bước tiến hành tảo mộ. Tuỳ theo phong tục của từng địa phương và gia đình mà mâm cỗ cúng có thể là mâm chay hay mâm mặn. Nhưng tốt nhất là nên cúng chay, gồm: xôi chè, bánh trôi, bánh chay, nước, gạo muối, bỏng, bơ,… mang ý nghĩa tín ngưỡng, tưởng nhớ người thân đã khuất và mong cầu cho họ sớm được siêu thoát.
Hoặc gia đình cũng có thể chuẩn bị một mâm cúng đơn giản như một bữa cơm bình thường để mời tổ tiên, ông bà, không nhất thiết phải mâm cao cỗ đầy, quan trọng nhất vẫn tấm lòng thành kính hướng đến những người đã khuất.



Gia đình sum họp, ấm áp cho Tết thanh minh thêm trọn vẹn

Cúng thanh minh ngoài mộ
Gia chủ cần sắp xếp đồ lễ cúng vào một chỗ thờ chung, tiếp đó thắp hương đèn và vái 3 lần để tỏ lòng thành với quan thổ công thổ địa rồi mời gia tiên về. Sau đó, đọc bài văn khấn cho Tết thanh minh. Khi thủ tục khấn vái đã xong và trong thời gian chờ hương tàn, mọi người sẽ ra khu mộ của gia đình để thắp hương và xin phép ông bà bắt đầu việc tảo mộ. Khi tuần hương được 2/3 thì mọi người có thể tạ lễ, hóa vàng, xin lộc và ra về.
Cúng thanh minh tại nhà
Song song với việc sắm lễ cúng ngoài mộ thì gia chủ cần phải dọn dẹp sạch sẽ nhà cửa và bàn thờ gia tiên, chuẩn bị mâm cỗ sẵn ở nhà để cúng tổ tiên. Bày biện đồ lễ xong, gia chủ thắp hương và khấn vái như các tập tục cúng kiến khác, thể hiện lòng thành kính với tổ tiên, ông bà. Điều quan trọng là người khấn vái phải thật sự thành tâm và trang trọng khi làm lễ.


Tết thanh minh hay còn gọi là tết Hàn Thực
VĂN KHẤN TẾT THANH MINH
Khi đi tảo mộ hoặc cúng lễ ở nhà gia chủ cần chú ý sửa sang quần áo nghiêm túc và đứng trước hương án, thắp hương, đốt đèn, sau đó khấn:

- Khấn ở ngoài mộ
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương Con Kính lạy Hương linh………………(Hiển khảo, Hiển tỷ hoặc Tổ Khảo…………. Hôm nay là ngày.…………. Nhân tiết:…………………………

Tín chủ (chúng) con …………………………… Ngụ tại:……………………. Chúng con và toàn thể gia đình con cháu, nhờ công ơn võng cực, nền đức cao dầy, gây dựng cơ nghiệp của………….. chạnh lòng nghĩ đến âm phần ở nơi hoang vắng, tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương kính dâng trước mộ, kính mời chân linh…………............lai lâm hiến hưởng. Chúng con xin phép được sửa sang phần mộ, bồi xa, bồi thổ, tu sửa minh đường hậu quỷ cho thêm vững chắc.

Nhờ ơn Phật Thánh phù trì, đội đức trời che đất chở, cảm niệm Thần linh phù độ, khiến cho được chữ bình an, âm siêu dương thái. Con cháu chúng con xin vì chân linh..……..Phát nguyện tích đức tu nhân, làm duyên, làm phúc cúng dâng Tin Bảo, giúp đỡ cô nhi quả phụ, tế bần cứu nạn, hiếu thuận tông nhân để lấy phúc này hướng về Tiên Tổ. Cúi xin linh thiêng chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì con cháu, qua lại soi xét cửa nhà. Che tai cứu nạn, ban tài tiếp lộc, điều lành mang đến, điều dữ xua đi. Độ cho gia đạo hưng long, quế hờ tươi tốt, cháu con vinh hưởng lộc trời, già trẻ nhuần ơn Phật Thánh. Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám.



Thành tâm thắp hương, nguyện cầu may mắn, bình an cho con cháu

- Khấn ở nhà

Nam mô A di Đà Phật! Nam mô A di Đà Phật! Nam mô A di Đà Phật! Con lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương Con lạy gia tiên tiền tổ, họ hàng nội ngoại hai bên gia tộc họ… Con lạy bà tổ cô ông mãnh, ông bà, cô bé Đỏ, cậu bé Đỏ tại gia Hôm nay là ngày... tháng... năm...

Nay con giữ việc phụng thờ tên là..., tuổi…, sinh tại xã..., huyện..., tỉnh... cùng toàn gia, trước bàn thờ gia tiên cúi đầu bái lễ. Kính mời thổ công Táo quân đồng lai cách cảm. Kính dâng lễ bạc: trầu rượu, trà nước, vàng hương, hoa quả cùng phẩm vật lòng thành nhân dịp Tết thanh minh, kính mời hương hồn nội ngoại tổ tiên, kỵ, cụ, ông bà, cha mẹ, cô dì chú bác, anh chị em chứng giám và hưởng lễ.

Con thành tâm thành kính cúi xin gia tiên tiền tổ, bà tổ cô ông mãnh, ông bà… phù hộ độ trì, đề tâm xếp nếp, vuốt ve che chở cho đại gia đình con bình an, thịnh vượng, ba tháng mùa hè chín tháng mùa đông đều mát mẻ, tốt tươi. Điều lành mang lại, điều dữ mang đi cho công việc của gia đình con đều thuận buồm xuôi gió, gặp nhiều may mắn. Chúng con kính dâng lễ bạc tâm thành, cúi xin gia tiên chứng minh chứng giám cho lòng thành của toàn thể gia quyến. Nam mô A di Đà Phật! Nam mô A di Đà Phật! Nam mô A di Đà Phật !



Thông qua tục thanh minh hướng con cháu về quê hương, cội nguồn

Tết Thanh minh không chỉ diễn ra trong 1 ngày mà kéo dài trong khoảng 15 ngày bắt đầu từ cuối tháng 2, đầu tháng 3 âm lịch. Đây là dịp không chỉ những người già mà nhiều gia đình, bạn trẻ đều mong muốn con cháu quây quần bên nhau, trước là để con cháu biết được nơi an nghỉ của gia tiên, sau là để các thế hệ trẻ nhớ đến công ơn của tổ tiên, ông bà, cha mẹ, hướng về nguồn cội.

Mọi thông tin xin liên hệ:

HỆ THỐNG CÔNG VIÊN VĨNH HẰNG - CÔNG VIÊN VĨNH HẰNG LONG THÀNH
Hiếu Đạo Gia Tộc, Lộc Khởi Muôn Đời!
- Hotline: 03.3333.8888
- Địa chỉ: Xã Long Đức, Huyện Long Thành, Tỉnh Đồng Nai
- Email: nhattien.longthanh@gmail.com
- Website: https://congvienvinhhanglongthanh.com
- Youtube: https://www.youtube.com/CongVienVinhHangLongThanh