Nhật Bản ăn Tết Âm hay Dương? Lịch sử và văn hóa đặc sắc

Tết Nhật Bản là một trong những lễ hội quan trọng và đặc sắc nhất của xứ sở hoa anh đào. Vào dịp này, người Nhật không chỉ đón chào năm mới mà còn thể hiện lòng tôn kính đối với tổ tiên và các vị thần thông qua nhiều phong tục truyền thống phong phú. Vậy Nhật Bản ăn Tết âm hay dương? Cùng Hải Đăng Travel khám phá văn hóa Tết Nhật Bản, bạn sẽ được trải nghiệm không khí rộn ràng của những ngày đầu năm, từ việc chuẩn bị mâm cỗ Osechi đầy màu sắc đến những nghi lễ viếng thăm đền chùa đầu năm.
Nhật Bản ăn Tết âm hay dương?
Đây là câu hỏi thú vị khi tìm hiểu về văn hóa Tết của quốc gia này. Trước đây, Nhật Bản cũng tổ chức Tết theo âm lịch như nhiều nước châu Á khác, nhưng từ năm 1873, đất nước này đã chính thức chuyển sang ăn Tết theo lịch dương.
Lịch sử chuyển đổi từ Tết Âm sang Dương bắt đầu với cải cách Minh Trị. Thiên Hoàng Minh Trị đã quyết định bỏ lịch âm để áp dụng lịch dương, nhằm hiện đại hóa đất nước và bắt kịp với các quốc gia phương Tây. Quyết định này không chỉ giúp Nhật Bản cải cách về mặt thời gian mà còn phản ánh mong muốn thoát khỏi ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc, mà giới lãnh đạo lúc bấy giờ cho là kém phát triển hơn so với phương Tây.
Sự chuyển đổi này đã dẫn đến việc người Nhật không còn đón Tết âm lịch nữa và chính thức ăn Tết vào ngày 1 tháng 1 dương lịch mỗi năm, được gọi là “Oshougatsu”. Điều này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc hình thành các phong tục tập quán và lễ hội của người Nhật trong những năm sau đó.
Tết 2025 đang đến gần, và đây chính là thời điểm lý tưởng để bạn trải nghiệm một chuyến du lịch tuyệt vời đến Nhật Bản! Hãy cùng Hải Đăng Travel khám phá những Tour Tết 2025 hấp dẫn.
Các phong tục đón Tết tại Nhật Bản
Dù có thay đổi từ việc ăn Tết Âm sang Tết Dương, người Nhật vẫn giữ được nhiều phong tục truyền thống đặc trưng của văn hóa Á Đông, mang đậm bản sắc dân tộc.
Tết tại Nhật thường kéo dài khoảng ba ngày, và kỳ nghỉ của người dân có thể lên đến năm ngày. Dưới đây là những phong tục tiêu biểu trong dịp này:
1. Osouji - Dọn dẹp nhà cửa đón Tết
Trước Tết, người Nhật có thói quen dọn dẹp nhà cửa một cách tỉ mỉ. Họ quan niệm rằng vị thần năm mới Toshigami-sama, một trong những vị thần tối cao của Thần đạo Shinto, sẽ đến thăm từng gia đình vào ngày đầu năm. Để thể hiện sự kính trọng và chuẩn bị chu đáo, nhà cửa cần được làm sạch, mang lại không gian đón thần linh trang nghiêm nhất.
2. Trang trí không gian sống
Vào ngày 28 hoặc 30/12, người Nhật bắt đầu trang trí nhà cửa để chuẩn bị đón năm mới. Một cây tùng thường được đặt trước cửa nhà vì đây được xem là nơi vị thần Toshigami-sama trú ngụ khi hạ giới. Ngoài ra, họ còn treo các đồ trang trí mang ý nghĩa đặc biệt như:

• Quả quýt: biểu tượng của sự sung túc và thịnh vượng.
• Dây thừng bện từ cỏ: tượng trưng cho lời cầu chúc tài lộc.
• Dải giấy trắng: dùng để xua đuổi điều xấu, giữ gìn sự thanh tịnh.

3. Joya no Kane - Lễ rung chuông cuối năm
Một trong những nghi thức đặc sắc của Nhật trong đêm giao thừa là lễ Joya no Kane, khi tiếng chuông tại các ngôi chùa được gióng lên 108 lần. Con số này đại diện cho 108 ham muốn trần tục theo giáo lý Phật giáo. Nghi lễ không chỉ mang ý nghĩa kết thúc năm cũ mà còn giúp mọi người thanh lọc tâm trí và gạt bỏ những điều tiêu cực trước thềm năm mới.