Chuyển đổi số trong giáo dục trong thời đại này có gì?

Đại dịch Covid-19 đã tác động mạnh đến quá trình chuyển đổi số trong giáo dục. Quá trình này không chỉ bao gồm việc dạy và học trực tuyến trong giai đoạn giãn cách xã hội, mà còn tiếp diễn và phát triển sau khi đại dịch kết thúc. Chuyển đổi số trong giáo dục là một trong những nội dung trọng tâm của chương trình chuyển đổi số quốc gia.

I. Cơ hội chuyển đổi số trong giáo dục hiện nay

​

Chuyển đổi số trong giáo dục mang lại nhiều cơ hội để cải thiện và phát triển giáo dục, đáp ứng nhu cầu học tập của người dân trong kỷ nguyên công nghệ 4.0.

Một số cơ hội nổi bật như sau:

Tăng cường cơ sở hạ tầng kỹ thuật: Công nghệ thông tin và internet phát triển nhanh chóng, tạo điều kiện cho việc mở rộng giáo dục trực tuyến. Việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng kỹ thuật, bao gồm mạng internet tốc độ cao và ổn định, sẽ hỗ trợ giáo dục số.

Mở rộng tiếp cận công nghệ: Việc đảm bảo rằng học sinh, giáo viên và nhà trường có khả năng sử dụng công nghệ là một cơ hội lớn. Điều này giúp tất cả các bên liên quan sử dụng hiệu quả các công cụ và ứng dụng kỹ thuật số để nâng cao chất lượng giáo dục.

Phát triển nội dung số hóa: Chuyển đổi số trong giáo dục yêu cầu có nội dung số hóa phù hợp với nhu cầu giảng dạy và học tập hiện đại. Việc tạo ra và chia sẻ nội dung giáo dục số đa dạng và chất lượng là một cơ hội quan trọng để nâng cao hiệu quả giảng dạy và học tập.

Sự phát triển của hệ thống học trực tuyến: Các nền tảng học trực tuyến và khóa học trực tuyến mở (MOOCs) cung cấp cơ hội cho mọi người tiếp cận giáo dục một cách linh hoạt và phù hợp với nhu cầu cá nhân, không phân biệt giới tính, địa lý hay tình trạng kinh tế.

Chính phủ và các tổ chức có vai trò then chốt trong việc hỗ trợ và đầu tư cho chuyển đổi số giáo dục. Họ cung cấp nguồn lực tài chính, tham gia vào các dự án nghiên cứu và phát triển công nghệ giáo dục, và thiết lập các chính sách thích hợp để tạo điều kiện thuận lợi cho chuyển đổi số trong giáo dục.

Công nghệ là yếu tố quan trọng để cải thiện phương pháp giảng dạy và tạo ra môi trường học tập sinh động và hấp dẫn. Các công cụ như bảng trắng thông minh, phần mềm giáo dục và ứng dụng di động giúp tăng cường sự tương tác giữa giáo viên và học sinh, và khuyến khích sự sáng tạo và kỹ năng tư duy.

Để chuyển đổi số giáo dục thành công, cần đảm bảo rằng cả giáo viên và học sinh đều có kỹ năng số để sử dụng công nghệ. Các hoạt động đào tạo, tập huấn về chuyển đổi số trong giáo dục và sự hỗ trợ liên tục giúp thầy cô và học sinh làm quen và nâng cao kỹ năng số của họ.

Trí tuệ nhân tạo (AI) mang lại nhiều cơ hội mới trong lĩnh vực giáo dục, như hệ thống học tập cá nhân hóa, phân tích dữ liệu học tập và hỗ trợ giáo viên trong việc giảng dạy. Việc áp dụng AI trong giáo dục giúp nâng cao hiệu quả học tập và đáp ứng nhu cầu đa dạng của học sinh.

Sự hợp tác giữa các bên liên quan là yếu tố then chốt để chuyển đổi số giáo dục thành công. Sự liên kết giữa các nhà trường, doanh nghiệp, tổ chức phi chính phủ và chính phủ giúp tận dụng tài nguyên, chia sẻ kinh nghiệm và đưa ra các giải pháp phù hợp với từng đối tượng.

Nghiên cứu và đổi mới trong giáo dục là cơ hội để phát triển các công cụ, phương pháp giảng dạy mới và nâng cao chất lượng giáo dục. Việc khuyến khích và hỗ trợ nghiên cứu tiểu luận, cũng như chấp nhận sự thay đổi và đổi mới, sẽ giúp tạo ra một môi trường giáo dục tiên tiến hơn.

Những cơ hội này cho thấy rằng chuyển đổi số trong giáo dục đang mở ra nhiều triển vọng hấp dẫn. Để đạt được thành công trong quá trình này, cần có sự đồng lòng và phối hợp của toàn xã hội, bao gồm cả giáo viên, học sinh, gia đình, cộng đồng và chính phủ.

>>> Xem thêm thông tin tại đây: https://linkhay.com/blog/390401/chuyen-doi-so-trong-giao-duc-giai-phap-mo-hinh-va-vi-du

II. Những rào cản và vấn đề của việc số hóa giáo dục

​

Việc Chuyển đổi số trong giáo dục tạo ra nhiều cơ hội và lợi thế cho các bên liên quan. Tuy nhiên, cũng gặp phải nhiều khó khăn và thách thức như thiếu điều kiện về kỹ thuật và internet, đào tạo năng lực số cho giáo viên, thái độ đối với sự thay đổi, chênh lệch về tiếp cận công nghệ, sự khác biệt về kiến thức của giáo viên, chi phí đầu tư ban đầu,…

2.1 Sự chống đối với sự thay đổi

Các tổ chức giáo dục có thể có nỗi sợ về việc công nghệ thay thế vai trò của hệ thống giáo dục truyền thống và e ngại rời khỏi vùng an toàn. Do đó, cần có sự thuyết phục và động viên các giáo viên rằng, công nghệ tiên tiến nhất cũng không thể thay thế được họ. Ngược lại, việc số hóa giáo dục sẽ giúp giảm thiểu áp lực cho giáo viên trong việc chuẩn bị tài liệu, hoạt động lớp học, đồng thời giúp các bài học trở nên hấp dẫn và có nhiều thông tin bổ ích hơn.

2.2 Sự khó khăn trong việc tiếp cận kiến thức trực tuyến ở vùng sâu, vùng xa

Với những khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, hạ tầng Internet và các thiết bị công nghệ thông tin chưa đủ và đảm bảo. Điều này gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến công tác quản lý giáo dục trong việc dạy và học. Đây là vấn đề cần được quan tâm và giải quyết để triển khai thành công việc số hóa giáo dục trên toàn quốc. Đồng thời đáp ứng nhu cầu dạy học trực tuyến khi điều kiện học trực tiếp không thể thực hiện, do địa hình, thời tiết,…

2.3 Sự thiếu hụt về kỹ năng liên quan

Một trong những yếu tố ảnh hưởng đến việc số hóa giáo dục là thiếu kiến thức và kỹ năng công nghệ. Ít nhà giáo dục có hiểu biết toàn diện về cách sử dụng các công cụ và giải pháp kỹ thuật số trong hoạt động dạy và học. Do đó, họ cần được đào tạo và cập nhật kiến thức thường xuyên. Một số kỹ năng công nghệ cơ bản có thể giúp giáo viên xây dựng nền tảng học tập trực tuyến, phát hành các bài tập kỹ thuật số và tăng cường động lực cho học sinh/ sinh viên của mình.

2.4 Thiếu sự xác định rõ ràng về chiến lược dài hạn

Việc chuyển đổi số trong lĩnh vực giáo dục là một quá trình kéo dài và không ngừng nghỉ, nên việc lên kế hoạch và đề ra chiến lược là một thử thách lớn đối với các nhà làm giáo dục. Họ cần phải giải quyết các câu hỏi sau:

• Mục đích của việc sử dụng các công cụ kỹ thuật số trong giáo dục là gì?

• Có khả năng kết hợp các công nghệ kỹ thuật số mới với hệ thống hiện tại hay không?

• Giáo viên và học sinh đã sẵn sàng và được trang bị đầy đủ để thích ứng với sự thay đổi hay chưa?

• Mọi người có được tiếp cận công bằng với các mô hình học tập mới hay không?

• Nhà trường có đủ nguồn lực tài chính để thực hiện các thay đổi, điều chỉnh và nâng cấp cơ sở vật chất hay không?

2.5 Chưa có sự kiểm soát chặt chẽ và toàn diện đối với học liệu số

Chỉ có kho tài liệu số chính xác mới có thể đáp ứng nhu cầu học tập và nghiên cứu của học sinh, sinh viên. Tuy nhiên, tại Việt Nam, nguồn lực nhân sự và tài chính vẫn còn hạn chế, chưa thể đạt được yêu cầu này. Thực tế cho thấy, học liệu số bị lũng đoạn, thiếu tính chính xác cũng như không được giám sát nghiêm ngặt về nội dung. Điều này dẫn đến tình trạng kiến thức không thống nhất, gây ra nhiều hậu quả tiêu cực như lãng phí thời gian, tài chính,…

2.6 Các quy định pháp lý liên quan đến giáo dục vẫn chưa hoàn chỉnh

Các quy định pháp lý về giáo dục chưa hoàn chỉnh là vấn đề ảnh hưởng đến quyền sở hữu trí tuệ, an toàn thông tin,… Việc chuyển đổi số trong giáo dục là cơ hội để hoàn thiện các quy định về thời gian học, hình thức kiểm tra, công nhận kết quả của việc học trực tuyến. Tuy nhiên, thực tế thì các vấn đề này vẫn chưa được thực hiện một cách toàn diện, nhất quán và nghiêm túc, gây ra nhiều khó khăn trong quá trình chuyển đổi số.

​

Việc chuyển đổi số trong giáo dục cần được coi là chiến lược dài hạn với những biện pháp cải cách mạnh mẽ, triệt để trong lĩnh vực giảng dạy, học tập, quản lý đào tạo. Trong quá trình chuyển đổi số, công nghệ không phải là yếu tố then chốt, mà quan trọng hơn là sự nỗ lực cao của đội ngũ lãnh đạo cơ sở giáo dục, tư duy, nhận thức tiến bộ và sẵn sàng thay đổi của đội ngũ viên chức trong nhà trường, nhà nghiên cứu,…