Vấn đáp: uống ARV có được uống thuốc khác không?

Chào bác sĩ, em đang uống ARV có được uống thuốc khác không? Mấy nay em cảm thấy mệt mỏi, chóng mặt, đi cầu hơi lỏng. Mong bác sĩ tư vấn giúp em liền với ạ (Đào Trọng T. – 38 tuổi)

UỐNG ARV CÓ ĐƯỢC UỐNG THUỐC KHÁC KHÔNG?

Chào bạn Trọng T. rất nhiều đang dùng thuốc ARV nhưng cần điều trị thêm một số điều trị bệnh lý khác, có câu hỏi tương tự bạn. Chúng tôi xin giải đáp vấn đề này ngay dưới đây.

Thông tin cơ bản về thuốc ARV – điều trị HIV

Theo các chuyên gia y tế cho biết, thuốc ARV được sử dụng nhằm làm giảm sự phát triển và nhân lên của virus trong cơ thể người bệnh, hạn chế các bệnh nhiễm trùng cơ hội trong giai đoạn AIDS. Đồng thời cũng kiểm soát sự bùng phát của đại dịch HIV, khi mà bệnh rất dễ lây nhiễm từ người này sang người khác bằng nhiều con đường khác nhau.

Việc sử dụng thuốc ARV kháng virus được khuyến cáo sử dụng trong giai đoạn lâm sàng (giai đoạn 1,2) sẽ đạt hiệu quả cao hơn. Một số trường hợp được điều trị trong giai đoạn lâm sàng 3.

**Lưu ý: Việc điều trị ARV không phụ thuộc vào lượng tế bào CD4. Nếu ở giai đoạn lâm sàng 3,4 và số lượng tế bào CD4 thấp thì người bệnh có thể sẽ được kê thêm thuốc dự phòng nhiễm trùng cơ hội.

Hiện nay, việc sử dụng thuốc kháng virus HIV được đánh giá là giải pháp hiệu quả trong việc kiểm soát đại dịch HIV, đem lại những kết quả khả quan nếu sử dụng thuốc đúng cách, đúng liều lượng chỉ định từ bác sĩ:

　　++ Giảm đến 43% tỉ lệ mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội

　　++ Giảm tỉ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con xuống dưới 3%

　　++ Giảm đến 96% nguy cơ lây truyền HIV qua quan hệ tình dục

Uống ARV có được uống thuốc khác không?

Việc điều trị HIV bằng thuốc ARV rất quan trọng, song nhiều người vẫn băn khoăn uống ARV có được uống thuốc khác không? Thì các chuyên gia có tư vấn như sau:

♦ Trước khi dùng thuốc điều trị ARV bệnh nhân cần đi khám, nhận tư vấn điều trị từ bác sĩ, kết hợp những loại thuốc phù hợp với cơ địa, thể trạng, bệnh tình từng người.

♦ Trong trường hợp bắt buộc, bệnh nhân dùng thuốc ARV vẫn có thể sử dụng được các loại thuốc khác với điều kiện phải được chỉ định bác sĩ và tham khảo đúng về liệu trình, thời gian uống, nắm được các nguy cơ hay tác dụng phụ có thể xảy ra để có xử lý kịp thời.

♦ Bệnh nhân tuyệt đối không được tùy tiện sử dụng bất kỳ loại thuốc nào khi không có sự chỉ dẫn bác sĩ. Bởi một số loại thuốc khi sử dụng kết hợp có thể gây giảm hiệu quả hấp thu thuốc hoặc gây tác dụng phụ không mong muốn.

Như vậy, uống ARV có được uống thuốc khác không? Thì câu trả lời là tùy trường hợp, bệnh nhân cần tham khảo, trao đổi kỹ lưỡng vấn đề này với bác sĩ. Trong quá trình sử dụng 2 loại thuốc song song nếu cơ thể xuất hiện bất kỳ triệu chứng gì hãy liên hệ ngay bác sĩ để được xử lý. Đồng thời, hãy khai báo cụ thể với bác sĩ những tiền sử bệnh lý bản thân gặp phải để được hướng dẫn cụ thể.

LƯU Ý KHI DÙNG THUỐC ARV ĐÚNG CÁCH, HIỆU QUẢ

Để việc dùng thuốc ARV điều trị HIV phát huy được hiệu quả, trong quá trình dùng thuốc bệnh nhân cần tuân thủ tuyệt đối những vấn đề sau:

● HIV là virus có sức sống dai dẳng, có tỉ lệ nhân lên và đột biến cao nên bệnh nhân cũng cần tuân thủ tuyệt đối các chỉ dẫn điều trị từ bác sĩ như: dùng đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng giờ, đều đặn hằng ngày, không tự ý tăng/giảm liều dùng hoặc bỏ thuốc giữa chừng sau đó điều trị tiếp…

● Sử dụng thuốc ARV điều trị HIV có thể phải sử dụng cả đời, do đó người bệnh nên xây dựng cho bản thân lịch trình phù hợp, cố định giờ uống trong ngày. Lịch uống thuốc nên được lồng vào thời gian biểu hoạt động trong ngày, để chuông điện thoại/đồng hồ báo thức hoặc nhờ sự nhắc nhở của người thân.

● Đối với những trường hợp đang điều trị ARV nhưng tình trạng hệ miễn dịch vẫn chưa phục hồi thì phải dùng thuốc điều trị dự phòng thêm để tránh các bệnh nhiễm trùng cơ hội.

● Một số trường hợp trong quá trình dùng thuốc ARV có thể xảy ra một số tác dụng phụ không mong muốn như: buồn nôn/nôn, đau đầu, tiêu chảy, mệt mỏi. Hoặc một số triệu chứng nặng hơn như hoa mắt, chóng mặt, thở gấp, vàng da, phát ban, sẩn ngứa, tê bì chân tay… Bệnh nhân cần liên hệ bác sĩ tư vấn khắc phục kịp thời, nếu triệu chứng nặng nề cần đi cấp cứu xử lý.

● Trong quá trình dùng thuốc ARV điều trị, người bệnh cần có sự theo dõi chặt chẽ từ bác sĩ, thăm khám theo đúng lịch hẹn bác sĩ để đánh giá kết quả. Đồng thời trong quá trình dùng thuốc người bệnh nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm cho bạn tình, gia đình và cộng đồng.

● Việc tuân thủ chỉ định bác sĩ có ý nghĩa quan trọng trong điều trị HIV, nếu không tuân thủ phác đồ chữa trị về liều lượng và thời gian uống dễ dẫn đến tình trạng kháng thuốc, nồng độ trong máu thấp, xuất hiện các đột biến của HIV… dẫn đến điều trị thất bại. Do đó, nếu lỡ quên uống thuốc thì phải uống bù ngay liều vừa quên và tiếp theo tính thời gian uống liều kế tiếp theo lịch như thường lệ.

**Chú ý, nếu thời gian uống liều tiếp theo chỉ cách 4 tiếng, người bệnh không được dùng bù thuốc mà bỏ qua liều cũ, dùng thuốc tiếp theo đúng lịch trình. Nếu quên dùng thuốc hơn 2 liều/ tuần, người bệnh phải báo cho bác sĩ điều trị để được hướng dẫn.

Đối với những bệnh nhân đang băn khoăn mình có mắc HIV hay không? Đã ở giai đoạn lâm sàng mấy rồi? thì hãy bỏ qua tâm lý tự ti, mặc cảm của mình và đến ngay cơ sở chuyên khoa bệnh xã hội & tình dục uy tín như Phòng Khám Đa Khoa Hoàn Cầu để được làm xét nghiệm nhanh, chuẩn xác. Trong trường hợp phơi nhiễm, cần test nhanh trong vòng 72 và dùng thuốc điều trị phơi nhiễm theo chỉ dẫn, tuyệt đối không tự ý mua và dùng thuốc tại nhà.